Algemene beschouwingen

Programmabegroting 2023

Beste voorzitter, college, ambtenaren, raads- en commissieleden en last but not least beste inwoners van Maasgouw,

Inleiding

We zijn aangekomen bij de programmabegroting van 2023. Deze markeert voorzichtig het einde van dit jaar met de blik op onze toekomst! Voor velen van ons hier is deze dag van besluitvorming m.b.t. Begroting een vertrouwd proces maar het is ook voor velen nieuw of in een andere rol en voor de eerste keer, zoals voor mij in de rol van fractievoorzitter. Zo ook de eerste keer binnen Maasgouw voor onze nieuwe gemeentesecretaris mevr. Karin Keersmakers die nog niet zo lang geleden Dhr. Wim Ploeg, onze voormalige gemeentesecretaris, heeft opgevolgd. Mevr. Keersmakers welkom binnen onze mooie organisatie Maasgouw en dat deze dag voor u zal bijdragen in de bevestiging dat u een juiste keuze heeft gemaakt! Tevens is het voor één iemand de laatste deelname aan deze Begrotingsdag. Voor onze burgervader, Dhr. Stef Strous, die de afgelopen 12 jaren leiding heeft gegeven en nu voor de 13de maal een laatste keer ons door deze dag loodst. Burgemeester voor u denk ik vandaag een speciale dag. Veel energie, wijsheid en vooral plezier deze dag toegewenst!

Het jaar 2022 die het begin was van een nieuwe Raadstermijn met vele nieuwe gezichten, zowel binnen de Raad, de commissie als binnen de organisatie Maasgouw zelf. Het jaar waar we de eerste stappen gezet hebben om terug te keren naar het oude normaal.

Maar laten we wel wezen; terugkeren naar het oude normaal is er niet meer bij. Oorlog op ons eigen continent: Oekraïne. Arbeidsmarktproblematieken, energieproblematiek, energiearmoede, woningproblematiek, stikstofproblematiek etc. etc. Enorme verharding in de maatschappij die zich helaas met grote regelmaat binnen de landelijke politiek, bij onze parlementariërs in de 2de kamer, manifesteert. Zo gaan wij binnen Maasgouw zoals we hier aanwezig zijn niet met elkaar om! Daar mogen wij trots op zijn. Ja, we krijgen vaak te horen; Raad Maasgouw is saai, voorspelbaar en niet op het scherpst van de snede. Voor het laatste valt nog wat te zeggen maar ons uitgangspunt is om constructief, met open vizier en met respect politiek te bedrijven. Waarbij inderdaad vaker steviger op de inhoud gedebatteerd mag en kan worden maar niet op de persoon!

2022 ook het jaar waarbij een aanvang is gemaakt met het opstellen van een profielschets voor de toekomstige Burgemeester van Maasgouw. Een traject waar de werkgeverscommissie met ondersteuning van de Griffie en 2 adviseurs uit onze eigen organisatie met veel enthousiasme en inzet gewerkt heeft aan het tot stand laten komen van de profielschets voor de nieuwe Burgemeester. Een positief gegeven is dat de burgers hierin betrokken werden. Alleen jammer dat door tijdsdrukte digitaal de enige mogelijkheid was om hier input op te leveren. Wellicht een tip bij een volgende keer om tijdig het traject in te zetten zodat ook overige die digitaal niet onderlegd zijn en/of laagletterig zijn tevens de mogelijkheid krijgen om input te leveren. Ieders inbreng in deze is van belang!

Aandacht geven loont

Het jaar 2023 en de verdere toekomst kenmerkt zich door grote onzekerheden zoals eerder benoemd! Het positieve in financiële zin is dat de gemeente beschikt over een zeer goede reserve. Indien verantwoord is kan deze reserve als buffer dienen om financiële onzekerheden en risico’s op

te vangen. Een van de zwaartepunten in 2023 ligt op de inzet van meer personeel binnen onze organisatie. Ook LB vindt dit, zoals overeengekomen en vastgesteld in het coalitieakkoord, nodig om onze dienstverlening op peil te houden en in te kunnen spelen op alle ontwikkelingen die op ons afkomen. Veel mensen leven op dit moment in een zorgelijke tijd en hebben extra aandacht en ondersteuning nodig! In 2023 is er, net zoals voor de jaren daarvoor, sprake van een beperkte verhoging van de gemeentelijke belastingen. Daardoor is onze gemeente nog steeds één van de gemeenten met de laagste lokale lasten met behoud van een goed voorzieningenniveau.

Ondanks de goede reserve vindt LB dat de gemeente Maasgouw door de vele onzekerheden financieel behoedzaam dient te opereren, de ontwikkelingen goed blijven volgen en kijken naar de impact van deze ontwikkelingen op haar financiële positie. Tegelijkertijd vindt LB dat we als gemeente niet kunnen blijven afwachten tot er zekerheid is, maar dienen we daar waar mogelijk tijdig te anticiperen en investeren in en voor de toekomstige opgaven. Deze ambitie wordt in deze Programmabegroting ook uitgesproken.

De Programmabegroting heeft als titel ‘Aandacht geven loont’.

Gemeente Maasgouw geeft aandacht:

Laat inwoners en ondernemers meepraten bij voorbereidingen van besluiten ( beleid en plannen) van commissie, gemeenteraad en het college van B&W. Geeft aandacht aan grotere en “kleinere” onderwerpen zoals: Verkeers-en parkeerproblematiek in Thorn. Klim en klauterwerk gerealiseerd mede door inbreng van inwoners in Linne of Centrumvisie Heel die december 2022 opgeleverd zal worden. Inwoners en ondernemers hierin meegenomen. Zo zijn er nog meerdere voorbeelden.

Mooi om te constateren wat goed gaat en dit ook te benoemen waarbij we moeten blijven nastreven dat wat beter kan ook beter te doen. Vandaar dat LB aandacht vraagt om oog te blijven behouden voor inspraak en inbreng door inwoners en ondernemers m.b.t. Verkeer, Parkeren en Mobiliteit, zoals in coalitieakkoord is beschreven! Aandacht geven aan verkeersveiligheid, drukte en afhandeling van (industrieel)verkeer! Verkeersveiligheid die niet in alle kernen binnen Maasgouw ervaren wordt. Vandaar de Motie integrale verkeers-parkeer-en waterproblematiek van LB die unaniem mede ingediend wordt door de overige fracties om een uniform plan van aanpak op te stellen om bewoners aan de voorkant te betrekken en hen de mogelijkheid te geven om input te leveren.

Duurzame ontwikkeling
Ook is aandacht geven om als Gemeente actief bij te willen dragen aan het voldoen van het klimaat akkoord van Parijs in 2030; Dat we als gemeente Global Goals ook op het gebied van duurzaamheid zo veel als mogelijk willen naleven; Vandaar de motie: Kritische blik op eigen vastgoed, met name ten opzichte van de MJOP (meerjaren onderhoudsplan) Tevens aandacht voor onze beschermde dorpskernen binnen Maasgouw. M.b.t. Erfgoedverordening dient LB mede een amendement in: Nadere regels erfgoedverordening Maasgouw. Aansluitend seperaat een amendement van LB m.b.t. haalbaarheidsstudie overdekte parkeerplaatsen met PV panelen. Maar ook aandacht voor: vervangen conventionele straatverlichting voor LED armaturen. Deze aangeleverd in een amendement.

LB is van mening dat Aandacht geven in deze loont. Wellicht niet per direct in euro’s maar wel in verduurzaming. Willen wij daadwerkelijk, zoals in coalitieakkoord beschreven staat onder Global
Goals m.b.t. verduurzamen acteren, dienen we ons bewust te zijn dat aan verduurzamen voor de korte termijn een financieel plaatje hangt wat op een later tijdstip zich zal uitbetalen!

Verleden
Aandacht voor het verleden dat ons wellicht leert wie we zijn geworden zoals we zijn: daarom vinden wij door ontwikkelen beleidsontwikkeling cultureel historisch erfgoed belangrijk; zie motie beleidsontwikkeling cultureel historisch erfgoed. Mede indiener.

Zo ook ondersteunen bij het inventariseren en restaureren historische graven binnen Maasgouw hetgeen de gemeente doet. LB ondersteunt dit beleid waarbij we een belangrijke aanvulling willen zien dat gemeente, niet alleen ,maar met overige stakeholders mee zorgdraagt voor het netjes
inrichten rondom de graven. Vandaar: Motie: Na restaureren van historische graven zorg dragen voor aanplanting, eventuele bestrating en voldoende rustplekken

Woon-en leefklimaat

Aandacht geven aan leegstaande panden zoals beschreven in coalitieakkoord; We hebben in de gemeente op verschillende locaties te maken met leegstaande panden(en braakliggende percelen) die weliswaar geen monumentale status hebben, maar wel voor velen een doorn in het oog zijn. Gemeente stelt: “we hebben deze locaties in beeld gebracht en verkennen samen met eigenaren en geïnteresseerde partijen welke mogelijkheden er zijn om deze panden en percelen een nieuwe functie te geven. Te denken aan: Pannenhof Beegden, Fabrieksgebouw Meers te Thorn, Kasteel St.Anna en voormalig restaurant Gonzales te Panheel. LB vindt dat we als gemeente in deze meer ambitie kunnen tonen en niet te afwachtend moeten zijn om daadwerkelijk de doornen uit het oog te verwijderen. De omwonenden binnen Maasgouw verdienen net als ieder ander een fijne prettige, nette woon-en leefomgeving! Vandaar de motie: Commitment en ambitie voor terugdringen van leegstaande panden en percelen om mede verloedering tegen te gaan die mede ingediend worden door VVD, LVM en NLM om beleid te ontwikkelen met de juiste mogelijkheden waarbij kwaliteit van omgeving uitgangspunt is en niet of een pand/perceel wel of niet monumentaal is.

Overige aandachtspunten:

De mogelijkheden onderzoeken voor een collectief inkoop programma met betrekking tot energie en wellicht hoge kortingen krijgt. Zie motie: Energielevering verenigingen, stichtingen en gemeenschapshuizen mede ingediend door D’66. Tevens motie: budgetsubsidie omzetten in exploitatiesubsie voor CC Don Bosco Heel mede ingediend door LVM. CC Don Bosco heeft een grote maatschappelijke functie zoals ook beschreven in het ondernemingsplan dat bekend is bij de gemeente. Het omzetten tot exploitatiesubsidie mee zal bijdragen deze maatschappelijke functie te behouden.

Nu belangrijker als ooit om aandacht te hebben voor inwoners die in problemen geraken door de energiecrisis. Het belangrijk is dat wij als gemeente maatwerk leveren voor degene die de ondersteuning nodig hebben. Voor inwoners boven de 120% van het minimum, die niet in aanmerking komen voor een toelage voor energiebesparende maatregelen dient LB de motie: Subsidies voor energiebesparende maatregelen in.

Sociale kracht en inclusie

Als laatste aandachtspunt maar niet minder belangrijk. Integendeel.
Maasgouw ontvangt jaarlijks steeds meer nieuwe inwoners. Wij vinden het belangrijk dat deze mensen tijdig en op de juiste wijze meegenomen worden binnen onze samenleving vandaar de motie: Onboarden nieuwe inwoners Maasgouw door LB die die unaniem mede ingediend wordt door de overige fracties. Een jaarlijkse informatiebijeenkomst voor nieuwe inwoners te organiseren waarbij verenigingen op gebied van cultuur en sport hun club en alle overige stakeholders met betrekking tot inclusie en belangenbehartiging kunnen vertegenwoordigen.
Opstellen van verplicht Lokale Inclusie Agenda en de daarbij horende uitvoering is ook een heel belangrijk aandachtspunt. De gemeente Maasgouw erkend dat ook Maasgouw een inclusieve samenleving behoort te zijn, waarin iederéén volwaardig mee kan doen en geaccepteerd wordt ongeacht leeftijd, huidskleur, culturele achtergrond, gender, inkomen, talenten, levensbeschouwing, seksuele voorkeur of beperkingen. Er is weliswaar in de begroting een bedrag gereserveerd ter ondersteuning voor het opstellen van een visie maar LB wil een motie indienen: Opstellen van verplicht Lokale Inclusie Agenda en de daarbij horende uitvoering mede ingediend door CDA, D’66,LVM en NLM. Mede om urgentie aan te tonen en te borgen dat tijdig gestart wordt. Let wel; de LIA is vanaf 2016 verplicht.

LB als mede indiener:

Moties:
-Personeelsbeleid
-Anjerperkje
-Gratis recreatie inwoners Maasgouw
-Groen in relatie tot andere inrichtingselementen

Amendementen:
-Cruyffcourt
-Nadere regels erfgoedverordening Maasgouw
-Opbrengst OZB -Openbare verlichting Heerenweg
-Reserves

Wat betreft het amendement Steunfonds wil LB de portefeuillehouder in deze horen alvorens over te gaan tot besluitvorming zo ook bij de motie Heldere kaders participatie bij initiatieven.

Nawoord
In het oude normaal zou ik mijn voorganger geciteerd kunnen hebben: “Met deze begroting zijn we klaar voor de opgaven van de toekomst, wat die opgaven gaan zijn is gedeeltelijk bekend, maar er is ook veel ongewis.” Of zoals collega Dehing vorig jaar aangaf in zijn AB: “Naar onze mening staat de wereld nooit stil en is de dag van morgen weer een hele andere dag dan die van vandaag. Klaar zijn we naar onze mening nooit. Wel voorbereid.”

Vanuit realistisch besef stel ik nu:” met deze begroting zijn we klaar zover wij dit kunnen overzien. omdat zeer veel in het ongewisse is maar daar waar we invloed kunnen uitoefenen hebben we gezorgd en geborgd datgene te doen wat goed is voor Maasgouw!

Voorzitter, Namens LB een woord van dank aan de griffie, het college van burgemeester en wethouders, ambtenaren en de overige fracties, zowel raads-als commissieleden, voor de prettige, constructieve samenwerking om tot weer een sluitende begroting te komen. De laatste van onze Burgemeester en de eerste van deze nieuwe Raad en gemeentesecretaris!

En ja, aandacht geven loont!

Bert Impelmans
Fractievoorzitter Lokaal Belang